We merken het allemaal nog niet iedere dag, maar op dit moment gaat er een golf van verduurzaming over de maatschappij heen. Een golf die nog aanzwelt, en vele malen groter zal worden. In tegenstelling tot Tsunami’s is deze golf niet alleen vernietigend, maar ook scheppend.
Deze golf zal ertoe lijden dat kinderen over 20, 30 jaar niet anders meer zullen weten dat alle afval gerecycled wordt, en dat vrijwel 100% van de spullen die je koopt samengesteld is uit gerecyclede onderdelen of herwonnen grondstoffen. Een aanzienlijk groter deel van de arbeidskrachten dan nu, zal tegen die tijd werk hebben aan het herstellen van gebruiksgoederen. Tegen die tijd zal ook ons energieverbruik volledig duurzaam opgewekt worden.
Dit zal een grondige wijziging opleveren van de economische en sociale ordening in ons land. Dit zal een grondige wijziging opleveren van de economische en politieke verhoudingen in de wereld.
Een wijziging waar we inmiddels al middenin zitten, het is alleen nog erg mistig.
Voor ons als politieke partij is het op dit moment zaak om ons niets aan te trekken van deze mist, en te bepalen hoe wij willen dat de wereld eruit ziet als de mist is opgetrokken. Gelukkig is deze handschoen door het CDA opgepakt.
In vergelijking met andere politieke partijen zie ik hierbij voor het CDA een groot voordeel. Wij kunnen immers terugvallen op onze uitgangspunten, welke teruggaan tot de tijd voordat de huidige maatschappij-inrichting tot stand kwam.
Bij de wijze waarop wij onze uitgangspunten in de jaren ’90 hebben geherformuleerd doet zich echter een vreemd fenomeen voor. De uitgangspunten zijn niet gelijkwaardig.
Neem de verhouding tussen Publieke Gerechtigheid en Rentmeesterschap. Zouden wij goede Rentmeesters zijn zonder dat er Publieke Gerechtigheid is? Nee. Daarentegen kunnen wij prima Publieke Gerechtigheid realiseren, zonder dat we ons als goede Rentmeesters gedragen.
De verhouding tussen Gespreide Verantwoordelijkheid en Rentemeesterschap ligt net een tikje losser, maar de verhouding is gelijk. Spreiden van verantwoordelijkheid is een middel is om goede Rentmeesters te zijn, terwijl het spreiden van verantwoordelijkheid geen waarborg is dat wij daadwerkelijk goede rentmeesters zullen zijn.
Anders zit het bij de verhouding tussen Solidariteit en Rentmeesterschap. Zoals wij deze termen invullen, is er geen Rentmeesterschap zonder Solidariteit. Aan de andere kant is er ook geen Solidariteit zonder Rentmeesterschap, want wanneer wij geen goede rentmeesters zijn, dan zijn wij niet solidair met toekomstige generaties.
Conclusie
Wanneer wij aan de kiezers duidelijk willen maken wat het verschil is tussen Christen-Democratische politiek en de andere partijen zullen wij kort en bondig moeten kunnen uitleggen waar wij voor staan. Feit is, dat op dit moment onze uitgangspunten, onze beweegredenen niet tot hun recht komen omdat het er teveel zijn en bovendien presenteren we ze (terecht) zeer genuanceerd.
Bovenstaande is enerzijds heel pragmatisch. Wanneer wij ons als partij genuanceerd willen blijven uitdrukken, dan is het zaak om onze boodschap zo eenduidig mogelijk te maken. Het verheffen van ‘Rentmeesterschap’ tot een paraplu-uitgangspunt biedt ons de benodigde vereenvoudiging van onze kernboodschap.
Echter, Rentmeesterschap tot paraplu-uitgangspunt verheffen is ook een principiële keuze. Maar dan wel Rentmeesterschap in een heel brede definitie, Rentmeesterschap = verantwoordelijkheid nemen, zorgen voor zwakken en rechtvaardig zijn. Door Rentmeesterschap te verheffen maken we klip en klaar aan iedereen duidelijk waar onze prioriteit ligt, en creëren we de helderheid die we nodig hebben om aan mensen uit te leggen het in de Christen-Democratie om gaat, en wat ons onderscheid van liberalisme, conservatisme en socialisme.
Aernoud Olde, Hilversum, augustus 2011
Ik kan echt niet zeggen dat ik onder de indruk ben van het CDA als het gaat over hun prestaties in het verleden en heden op het gebied van duurzaamheid, en ook niet over hun plannen voor de toekomst. Die zogenaamde ‘Green Deals’ worden door professionals op het gebied van duurzaamheid afgekraakt. Op mijn werk heb ik het er over gehad met een paar van de duurzaamheidsconsultants en die hadden er geen goed woord voor over.
Het is prima mogelijk dat dit – mede – wordt veroorzaakt door de samenwerking met de liberale partijen die alles wat niet aan de markt overgelaten kan worden niet zien zitten. Maar je kunt als partij tijdens een dergelijk innige samenwerking met de liberalen niet met droge ogen beweren dat je hard aan duurzaamheid werkt.
Het spijt me, maar duurzaamheid zoals ik het zie vind ik niet bij het CDA. Toch gek voor een partij die zegt rentmeesterschap hoog in het vaandel te hebben.